Video lensleri ya da cine lensler video çekimleri için tasarlanan özel lenslerdir. Fotoğraf lensleri ise videodan ziyade sadece fotoğraf için tasarlanırlar. Video lens ‘ler teknoloji olarak normal fotoğraf lenslerinden biraz daha farklıdır. Sinema lensleri ile fotoğraf lensleri arasındaki farklara kısa kısa göz atalım.

Video Lens ‘leri ile Normal Fotoğraf Lensleri Arasında Fark Nedir?

Öncelikle video lensler alan derinliğinin az ve ışık alımının ise daha yüksek olması istendiğinden en büyük diyaframları fazlaca açık olacak şekilde tasarlanırlar. Dolayısı ile cüsseleri büyür ve ağırdırlar.

Video lensleri istisnalar hariç manüel diyafram mekanizmalarına sahiptirler. Video çekilirken çoğunlukla netleme manüel yapılır. Fotoğraf lensleri ise çoğunlukla otomatik netlemelidir. Birkaç istisna hariç manüel diyafram mekanizmaları yoktur.

Cine lenslerin netlik halkası dönme miktarı (yaklaşık 200 derece) oldukça uzundur. Makro lensler hariç fotoğraf lenslerinin netleme için dönme miktarı azdır. Bazıları 60 derece dönme ile en yakından en uzağa netleme yapabilirler.

Sinema Lenslerinde Kullanılan Teknoloji Daha Üstündür

Video lensleri milyar dolarlık sinema endüstrisinde kullanılacakları için çok kaliteli sonuçlar verecek şekilde daha üstün teknoloji ile donatılırlar. Hem optik kaliteleri hem kullanım kolaylığı açısından normal fotoğraf lenslerinden daha ileridirler. Çıktıları da son derece kalitelidir. Fotoğraf lensleri genel olarak daha sıradan olabilirler.

Bu teknolojik farklılıklardan birisi fotoğraf lenslerinde (özellikle geniş açılı lenslerde) optik elemanların yapısından dolayı oluşan eğilmelerdir. Bu optik eğilmelere biz distorsiyon diyoruz. Birçok geniş açılı fotoğraf lensinde gözle görülür distorsiyonlar oluşur. Fakat video lenslerinde bu tarz eğilmeler yani distorsiyon oluşmaz. Benzer şekilde vinyet oluşumu olmayacak şekilde tasarlanırlar. Daha iri olmalarının bir sebebi de budur.

Yine sinema lensleri, lens soluması dediğimiz (diğer adı ile focus breathing) yakınlaştırmayı yapmayacak şekilde tasarlanırlar. Focus berarthing ya da lens solunumu nedir? Lens soluması netliğin değişmesiyle oluşan büyümeyi ya da küçülmeyi ifade eder. Fotoğraf lensleri netleme yaptığınızda kadrajda çok az da olsa yakınlaşma olur. Ortalama 5 mm‘lik büyüklük oluşur. Videoda bu algı olmaması gerekir. Cine lenslerde bu yakınlaşma olmaz.

Yine diğer bir teknolojik üstünlükleri renk ve ışık sapmalarındaki kaliteleridir. Birçok fotoğraf lensi renkleri olduğu gibi vermez. Ya da bazen optik hatalara sebep olabilirler. En bileneni kromatik sapmalardır. Video lenslerinde bu tarz optik renk veya ışık hataları olamaz.

Video lenslerinde hata payı olmaması hedeflenir. Bunun için kameramanın kullanabileceği en hassas değerler dahi cine lenslerin üzerinde yazılıdır. Lens işaret ve işaretçileri bakımından çok daha zengindirler. Fotoğraf lenslerinde belli değerlerin yazılı olması kafidir.

Cine Lensleri Perfokaldir

Cine lensler parfokal netlik kabiliyeti ile donatılırlar. Perfokal netleme nedir? Zum yapıldığından netliğin değişmemesidir diyebiliriz. Örneğin normal plan ölçeğinden yakın plana geçilirken zum yapıldığında netlik değişmeyeceğinden tekrar tekrar netleme ile uğraşmaya gerek kalmaz. Fotoğraf lensleri (bir kaç tanesi hariç) parfokal değillerdir.

T Diyafram Değeri Nedir? F Diyafram ile T diyaframın Farkı Nedir?

Sinema lensleri T stop diyafram sistemini kullanırlar. T diyaframda lense gelen ışık ve lensten çıkan (sensöre düşen ışık) değeri birlikte hesaplanarak değer verilmiştir. Bu yüzden bir fotoğraf lensinin verdiği parlaklık diğer bir lensin aynı diyaframda verdiği parlaklıktan az da olsa farklılık gösterebilmektedir.

Video akışkandır. Bu akma sürecinde farklı kameralardan farklı açılar ve farklı yakınlıklarda çekimler alınır. Alınan bu farklı çekimlerin hepsinin aynı ışık değerini vermesi gerekir yoksa izleyicide farklılık algısı oluşur. Bu yüzden T stop diyafram değerli cine lensler kullanılmaktadır. Fotoğraf ise tekildir. Bir sonraki ile arasında illaki birebir aynı olmasına gerek yoktur. F stop değerli diyaframlar fotoğraf için yeterli olur.

Sinema lenslerinde illaki diyafram halkası bulunur. Netleme bu halka ile elden manüel olarak yapılır. Günümüz modern fotoğraf lenslerinde diyafram halkası bile bulunmaz. Kamera üzerinden diyafram ayarlanır.

Sinema Lens Setleri

Renk tonu bokeh flare gibi lensten lense fark gösteren detayların video setlerinde olmaması gerekir. Örneğin 35 mm bir lensin bokeh detayı ile 75mm lensin bokeh detayı, ya da renk ısıları farklı olursa videodaki akıcılık anında hissedilir. Bu yüzden profesyonel videocular hep aynı seri lensleri tercih ederler. Fakat fotoğraf işinde öyle olmaz. Fotoğraf tekil olduğu ya da akıcı olmadığı için hiç lens seti farklılığı önem arz etmez.

Bahsettiğimiz aynı seri video lenslerinin optik yapısının yanı sıra fiziksel yapıları da çoğunlukla aynı olur. Çünkü video lensleri kullanımları sırasında farklı aparatlar da takılması icap edebilir.

Sine Lensler Çok Sessizdir

Fotoğraf lensleri netleme sırasında ses çıkartabilirler. Özel seriler hariç sessiz motor kullanılmaz. Özel serilerde dahi dikkat kesilince sesi hissedebilirsiniz. Hele ki otomatik netleme teknolojisine geçilen ilk yıllardaki lensler netlerken sanki mutfak robotu sesi çalışıyormuşçasına gürültü çıkarırlar. Video lenslerde netleme sırasında asla ses çıkmaz.

Video lensleri preset diyafram kullanırlar. İki adet diyafram mekanizmaları vardır. Bunlardan biri duraklı diğeri duraksız yani akıcıdır. Duraklı diyafram, diğer diyaframı kilitler. Akıcı olan diyafram max değeri ile duraklı diyafram değeri arasında kullanılabilir. Bu sisteme preset diyafram sistemi denir. Bazı fotoğraf lenslerinde de videoda kullanabilme adına preset diyafram mekanizması olduğunu hatırlamanızı isteriz.

Video lensleri zum yapabilir özelikte ise boyları değişmez. Fotoğraf lenslerinin bazıları bu özelliklere sahip olsalar da birçoğu zum sırasında kısalır ya da uzar. Örneğin 18-55 mm lensler 18 cm daha kısa iken 55 cm e daha uzun yapıya dönüşürler. Video lenslerinde uzama ya da kısalma söz konusu değildir. Aynı şekilde cine lenslerin zum halkaları çok hassastır. Az kuvvetle yumuşak şekilde zum sağlarlar. Fotoğraf lenslerinin bazıları çok sert inşa edilmiş olabilirler.

Son olarak şunu ekleyebiliriz. Fotoğraf lensleri kaliteli prodüksiyonlar için asla tercih edilmezler. Ama video lensler ile harika fotoğraflar da çekilir. Video lensleri fotoğraf için de kullanılabilir. Fakat fotoğraf için video lens almak cebinizden ne çıkacağına bağlı 🙂

Işığınız kaliteli olsun…