ISO, kamera sensörlerinin veya filmlerinin ışığa duyarlılık derecesidir. Günümüzde sensörlü kameralarda ISO’yu dijital olarak makinanın üzerinden ayarlarız. Peki DSLR makinalardan önce klasik filmli kameralardan ISO nasıl ayarlanıyor? Filmli kameralarda ISO değerine göre film seçimi yapıyorsunuz yani kameranın ISO’su yok filmin ISO’su var. Fotoğraf filmleri üzerinde kocaman yazan 100, 200, 400 gibi değerler ISO değerleridir. Filmlerde ISO için “speed” tanımı da yer yer kullanılır.
ISO, International Standards of Organisations (Uluslararası Standartlık Örgütü)’ün kısaltmasıdır. Analog makina dönemlerde ise ASA, American Standarts Association (Amerikan Standartlar Enstitüsü) veya DIN, Deutsches Institut für Normung (Alman Standartlar Enstitüsü) kısaltmasıyla karşımıza çıkmaktadır. ASA ve DIN için filmlerin ışığa duyarlılık derecesi diyebiliriz. Gördüğünüz üzere her üç tanımda aynı şeyi ifade etmekte olup, ASA ve DIN’ de günümüzde yerini ISO’ya bırakmıştır.
ISO Ne İşe Yarar?
Düşük ışıklı ortamlarda ISO değerini yükselterek sensörün ışık duyarlılığını yükseltebilir ve daha fazla ışık yakalamasını sağlayabiliriz, aynı şekilde yüksek ışıklı ortamlarda ISO değerini düşürerek sensörün ışık duyarlılığını düşürebiliriz. Klişe bir örnek; enstantane ve diyafram ayarlarını değiştirmediğimizi varsayalım, loş ışıklı bir ortamda ISO değeri 800’de çekilen bir fotoğraf ISO değeri 100’de çekilmiş bir fotoğraftan daha aydınlık çıkar.
ISO’nun Fotoğrafa Etkisi
Düşük ışıklı ortamlarda ISO’yu yükselterek daha aydınlık bir görüntü elde edebiliyoruz fakat ISO değeri yükseldikçe fotoğraflarınızda kumlanma (gren, gürültü veya İngilizce sık bilinen adıyla noise) oluşur. Bu nedenle daha az noise içeren, imaj kalitesi daha yüksek fotoğraflar için ISO’yu olabildiğince düşük tutmamız gerekiyor. Ne kadar düşük ISO, o kadar az noise.
Her kameranın ISO performansı (ISO başarımı) farklılık gösterebilir. Bu nedenle ihtiyaçlarınız doğrultusunda, özellikle düşük ışıklı ortamlarda çekim yapacaksanız kamera almadan önce ISO başarımlarını test etmeli veya yapılan testleri incelemelisiniz. Bazı kameralar 6400 ISO’da bile çok az noise oluştururken bazı kameralar 1200 ISO’da rezalet fotoğraflar çıkarabilir.